اقسام نوع اضافی نوع اضافی همانند کلی بر سه گونه است: ۱. نوع اضافی طبیعی؛ ۲. نوع اضافی عقلی؛ ۳. نوع اضافی منطقی. در این زمینه “قطبالدین شیرازی” میگوید: “و گاه باشد که نوع را اطلاق کنند بر هر کلی طبیعی که عارض معقول از او میشود که… بیشتر »
در نسبت بین نوع حقیقی و نوع اضافی اختلاف است متقدمان مانند “ابن سینا” بر آناند که نسبت بین آن دو عموم و خصوص مطلق است، یعنی هر نوع حقیقی، نوع اضافی هست مانند انسان و فرس، اما هر نوع اضافی نوع حقیقی نیست، مانند حیوان و جسم نامی و جسم.… بیشتر »
نوع (کلیات خمس) به دو دسته حقیقی و اضافی تقسیم شده است و به اشتراک لفظی بر هر دو معنی اطلاق میشود. ← قسم اول نوع حقیقی، کلی ذاتیای است که در جواب ما هو بر افراد متفقالحقیقه حمل میشود و از کلیات خمس به حساب میآید، و از لحاظ ذاتیات، قابل تقسیم نیست،… بیشتر »
اگر ما به چند چیز جزئی و مشخص که ذات و ماهیتشان یکی است،(مثلا به علی و حسن و تقی که هر سه انسانند) اشاره کنیم و بپرسیم که اینها چیستند؟ پاسخ(یعنی انسان) مفهومی کلی است که نوع نامیده می شود. به همین دلیل در تعریف نوع می گویند: نوع یکی از مفاهیم کلی است… بیشتر »
ماهیت یعنی ذات و چیستی یک شئ. ما همواره اجسام و اشیای بی شماری را میبینیم که در جهان وجود دارند. هر کدام از این اشیا، چیزی هستند و مشخصاتی دارند. به همین چیستی آن ها، ماهیت می گوییم؛ مانند: کتاب، درخت و انسان که هر کدام، یک ماهیت هستند. ما یک موجود و یا… بیشتر »
کلی مشکک مفهوم کلی از جهت اینکه برهمه افراد و مصادیقش به یک نحو صدق کند و یا صدق نکند، بر دو قسم است: کلی متواطی کلی مشکک کلی مشکک کلی مشکک به آن مفهوم کلیی گفته می شود که بر افراد و مصادیقش به طور متفاوت و غیر یکسان صدق کند؛ یعنی میان مصادیقش از جهت… بیشتر »
مفهوم کلی از جهت اینکه برهمه افراد و مصادیقش به یک نحو صدق کند و یا صدق نکند، بر دو قسم است: کلی متواطی کلی مشکک کلی متواطی کلی متواطی به آن مفهوم کلی گفته می شود که بر تمام مصادیقش به طور یکسان و یکنواخت صدق کند. برای مثال، انسان یک مفهوم کلی است که… بیشتر »
برای اینکه یک مفهوم، مفهومی کلی باشد، ضرورتی ندارد که افراد و مصادیق متعدد در خارج داشته باشد، بلکه تنها همین که بشود افراد و مصادیق متعدد برای آن فرض و تصور کرد، کافی است تا آن را مفهومی کلی به شمار آوریم. بر این اساس، یعنی وجود افراد و مصادیق کلی در… بیشتر »
مفهوم جزئی مفهوم کلی الفاظ و امور کلی و جزئی کاربرد و اهمیت مفاهیم، الفاظ و امور کلی در ذهن ما مفاهیم و تصورات بیشماری وجود دارد. مانند تصور و مفهوم انسان، این کتاب، تصور از مادرم ، خلیج فارس و دهها تصویر دیگر. این مفاهیم یا تصورات را می توان به دودسته… بیشتر »
همان طور که می دانید، قوه یعنی استعدادی که در شئ است و به آن این امکان را می دهد تا چیز دیگری شود. بالقوه نیز آن شیئی است که این استعداد را در خود دارد و می تواند در آینده تبدیل به شئ دیگر شود. مثلا، خاک و گل بالقوه کوزه است؛ یعنی این استعداد را در خود… بیشتر »