مغیریه
عموم شیعه بر اینکه امام بعد از امام سجاد، امام باقر (علیهالسلام) و بعد از او فرزندش امام صادق (علیهالسلام) است اتفاق دارند و در این مرحله فرقهای به نام مغیریه به وجود آمد. آنها یاران مغیرة بن سعید از یاران امام باقر (علیهالسلام) بودند.
۱۲.۱ - اعتقادات
آنها معتقدند: امام باقر (علیهالسلام) به او وصیت کرده و آنها او را امام میدانند تا زمانی که حضرت مهدی (عجّلاللهفرجهالشریف) خروج کند و مهدی نزد آنها محمد بن عبدالله بن حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب است؛ و گمان میکنند او زنده است و در کوههای ناحیه حاجر اقامت گزیده است و او دائماً تا هنگام خروجش آنجا میماند و روایات از طریق ما در ذم مغیرة بن سعید بسیار است.
۱۲.۲ - روایتی از کشی
کشی از ابییحیی واسطی نقل میکند که گفت: امام رضا (علیهالسلام) به من فرمود: مغیرة بن سعید بر ابیجعفر (علیهالسلام) دروغ میبست؛ پس خداوند حرارت آهن را به او بچشاند؛ و روایات تصریح دارد بر اینکه او از غلاة بوده است.
۱۲.۳ - روایتی از ابن مسکان
پس عبدالله بن مسکان مرسلاً از امام صادق (علیهالسلام) روایت کرده که حضرت فرمود: خدا مغیرة بن سعید را لعنت کند. او بر پدرم دروغ میبست پس خدا حرارت آهن را به او بچشاند و خداوند لعنت کند کسی را که دربارة ما چیزی بگوید که خودمان دربارة خودمان نمیگوییم؛ و خداوند لعنت کند آنکه ما را از عبودیت برای خدایی که ما را خلق کرده است و بازگشت و مرجع ما به سوی او و ناصیة ما به دست اوست، زایل گردانیده است.
۱۲.۴ - روایتی از ابن حکم
هشام بن حکم روایت کرده است که شنید از اباعبدالله (علیهالسلام) که میگوید: هیچ حدیثی را بر ما قبول نکنید، مگر آنچه را با قرآن و سنت موافق است یا به همراه آن شاهدی از احادیث پیشین ما بیابید. بهدرستی که مغیرة بن سعید در کتب اصحاب پدرم دسیسه کرده است. پس از خدا بترسید و آنچه مخالف قول پروردگار ما و سنت پیامبر ماست، بر ما قبول نکنید. بهدرستی که ما وقتی حدیث بگوییم چنین میگویم: «قال الله عزوجل و قال رسول الله».
و از اینجا دانسته میشود که اخباری که در کتب اصحاب ائمه جعل شده، به عقاید و معارف باز میگردد، نه به احکام. این در حجیت خبر واحد در فروع مفید است؛ و طرف علم اجمالی در جعل و دروغ چیزی است که به مقامات انبیا و ائمه باز میگردد، نه احکام عملیه.