قرطاس

یا رب

سوال:

رئوس الشیطان در آیه 64 صافات یعنی چه ؟

=================

پاسخ:

طَلْعُهَا كَأَنَّهُ رُؤُوسُ الشَّيَاطِينِ

كلمه‏ى «طلع» به معناى شكوفه‏ى خرماست، گويى هنگام طلوع ميوه است. كلمه‏ى «شوب» به معناى مخلوط و آميخته است.
به نوشيدنى بعد از غذا از آن جهت كه در معده با غذا مخلوط مى‏شود، شوب مى‏گويند. چون «شيطان» در فرهنگ مسلمين به موجودى زشت و بد ذات و خبيث گفته مى‏شود،
در اين آيه مى‏فرمايد: شكوفه‏هاى درخت زقوم كه بايد زيبا و دلربا باشد، گويا سرهاى شيطان است، همان گونه كه در فرهنگ مردم فرشته مظهر خوبى و كرامت است تا آن جا كه زنان مصر در ستايش يوسف گفتند: «ان هذا الا مَلك كريم»1
- دوزخيان نيز همچون بهشتيان، خوردنى و آشاميدنى دارند، امّا نه تنها لذيذ و دلپسند نيست بلكه بد شكل و بد مزه و آزار دهنده است. «كانه رؤوس الشياطين… لشوباً من حميم»
2- براى دورى از غذاهاى دوزخى نه راه فرارى است و نه راه طفره. «اكلون… مالئون»
3- دوزخيان به قدرى گرسنه هستند كه از بدترين غذا شكم خود را پر مى‏كند. «فمالئون منها البطون»
4- عذاب‏هاى قيامت مقطعى نيست، بلكه دوزخ قرارگاه ابدى است. «ثمّ انّ مرجعهم لالى الجحيم» (شايد دوزخيان را براى خوراندن و نوشاندن زقوم و حميم به جايى مى‏برند و دوباره آنها را به محل اول بر مى‏گردانند.)
تفسیر نور