قرطاس

پاسخ اجمالی الف. تعارض: یعنی این که مضمون (مدلول) دو یا چند دلیل لفظى –مانند دو روایت- با یکدیگر تنافی داشته باشند؛ به این معنا که مضمون هریک نفى مدلول و مضمون دیگرى نماید، به‌ گونه ‌اى که عرف، در نگاه اولیه جمع میان آن دو را امکان‌ پذیر نداند. ب.… بیشتر »

تنافی: از ماده «نفی» بدین معنا است که دو چیز یکدیگر را نفی و طرد می‌کنند؛[1] از این‌رو بر اجتماع دو چیز (مانند سیاهی و سفیدی و یا وجود و عدم ) در یک شیء و در زمان واحد - که امکان‌پذیر نیست- تنافی اطلاق می‌شود. تضاد: از ریشه «ضد» به معنای مخالفت و… بیشتر »

پاسخ اجمالی متواترات قضایایی هستند که به دلیل کثرت قائلین، انسان اعتقاد به عدم کذب کلام پیدا می‌کند. متواترات مربوط به صناعات خمس‌ است که در صناعت برهان بکار می‌رود. پاسخ تفصیلی 1. منطق علمی است که به ما نحوه‌ی درست فکر کردن را می‌آموزد و ذهن را از خطای… بیشتر »

حرکت جوهری که یکی از مهم ترین نظریه ها در فلسفه ملاصدرا است، به چه معنا است؟ و نقش آن در زندگی روز مره انسان چگونه است؟ پاسخ اجمالی منظور از حرکت، خروج تدریجی شیء از قوه به فعل است و مراد از جوهر، آن ماهیتی است که برای ایجاد شدن در خارج نیازمند به موضوع… بیشتر »

تعریف به جنس بعید با فصل قریب یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و از اقسام حد ناقص است. توضیح اصطلاح تعریف به جنس بعید با فصل قریب از اقسام حد ناقص است، چون حد ناقص -که تعریف به بعضی از ذاتیات معرِّف است- دو مصداق دارد: ۱. تعریف به جنس بعید… بیشتر »

فصل به لحاظ قرب و بعد دو صورت دارد: قریب و بعید. توضیح اصطلاح هرگاه فصلی، یک ماهیت را از ماهیت‌های دیگری که با آن در جنس قریب شریک هستند، جدا سازد، فصل قریب نامیده می‌شود، مانند ناطق نسبت به انسان که افراد انسان را از سایر حیوانات جدا می‌سازد. فصلی که… بیشتر »

فصل قریب، یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به‌معنای ذاتیِ ممیّز ماهیت از سایر ماهیاتِ مشارک در جنس قریب است. بیشتر »

حقیقت مرگ غالبا تصور می‌کنند مرگ یک امر عدمی و به معنای فنا است ولی این برداشت هرگز با آنچه در قرآن کریم آمده و دلائل عقلی به آن رهنمون می‌شود موافق نیست. مرگ از نظر قرآن یک امری وجودی است، یک انتقال و عبور از جهانی به جهان دیگر است و لذا بسیاری از آیات… بیشتر »

مقدمه اعتقاد به معاد و زنده شدن هر فرد در عالم آخرت یکی از اصلی‌ترین اعتقادات در همه ادیان آسمانی است و انبیای الهی تاکید فراوانی بر این اصل داشته‌اند و برای تثبیت این عقیده در دلهای مردم رنجهای بسیاری برده‌اند. در قرآن کریم هم اعتقاد به معاد و عدل هم… بیشتر »

تعریف حرکت جوهری جای بحث اینجاست که تغییر و دگرگونی چگونه صفتی است. واقعا بر آن چیز که در حال حرکت است چه می‌گذرد آیا خود آن چیز باقی می‌ماند و صفات و حالاتش تغییر می‌کند؟ و یا خود آن نیز به دنبال عوض شدن حالات عوض می‌شود؟ اگر بر این پرسش جواب مثبت… بیشتر »