قرطاس

اسماعیلیه می‌گویند: امامِ پس از امام صادق (علیه‌السلام)، فرزندش اسماعیل است. و آن‌ها دو گروه‌اند:

۱۵.۱ - گروه اول

یک فرقه از منتظران اسماعیل هستند. با وجود این‌که تاریخ‌نویسان بر مرگ اسماعیل در حیات پدرش اتفاق دارند.
نوبختی می‌گوید: «اسماعیلیه» فرقه‌ای است که گمان می‌کنند امام پس از امام جعفر بن محمد فرزندش اسماعیل بن جعفر است و مرگ اسماعیل را در حیات پدرش انکار می‌کنند و می‌گویند این مطلب از جهت تلبیس پدرش بر مردم بود؛ چون او بر فرزندش می‌ترسید؛ لذا او را از مردم غایب کرد؛ و گمان می‌کنند که اسماعیل نمی‌میرد تا مالک زمین گردد و قیام به امر مردم کند؛ و اوست قائم؛ چون پدرش برای امامت بعد از خود او را نشان داده است و آن را برای او آماده نموده و به آن‌ها خبر داده است که صاحب الامر اوست؛ و امام جز حق نمی‌گوید. هنگامی که مرگش ظاهر شد، دانستیم که راست گفته و اوست قائم و او نمرده است و این فرقة اسماعیلیة خالص هستند.

۱۵.۲ - گروه دوم

و فرقه‌ای می‌گوید: امام پس از امام جعفر صادق (علیه‌السلام) محمد بن اسماعیل بن جعفر است؛ چون جعفر فرزندش اسماعیل را برای امامت پس از خود منصوب کرده است؛ و زمانی که اسماعیل در حیات پدرش مرد، دانستیم که او اسماعیل را برای دلالت بر امامت فرزندش محمد بن اسماعیل منصوب کرده است و باطنیه از اسماعیلیه این قول را پذیرفته‌اند.
و آن‌ها قرامطه‌اند.