قوه فعل تغییر و تبدیل یکی از واضحترین و مسلم ترین حقایق این جهان است و در طبیعت، همواره چیزی به چیز دیگر تبدیل می شود. اما این تبدیل شدن ها نظام خاصی دارد؛ یک چیز، قابلیت و استعداد تبدیل به هر چیزی را ندارد، بلکه فقط می تواند به شئ یا اشیای معینی… بیشتر »
1) علت مادی 2) علت صوری 3)علت فاعلی 4) علت غایی هنگامی که به دنیا نگاه کنیم، موجودات ، وقایع و دگرگونی های بیشماری را می بینیم و دچار شگفتی می شویم که چرا هر چیز این طور است؟ و چرا این گونه اتفاق می افتد؟ به همین دلیل است که سوال چرا؟ را مطرح می کنیم.… بیشتر »
اهمیت مبحث قضایا چنانکه معلوم است منطق راه و روش تعریف دقیق هر چیز و طریقه استدلال و استنتاج صحیح را می آموزد و معیارهای تشخیص ثواب از خطا را در تفکر به دست می دهد. و چون هر علم بدون استثنا از یک طرف با دسته ای از مفاهیم سرو کار دارد و از طرف دیگر می… بیشتر »
برای شناخت فصل، مثالی می زنیم: یک جنس (مانند حیوان) را در نظر می گیریم. این جنس، انواعی دارد که تحت آن قراردارند، مانند: نوع انسان، نوع اسب، نوع مرغ، و غیره… . تمام این انواع در حیوانیت با هم شریکند و به همین دلیل هم هست که تحت یک جنس یعنی حیوانیت… بیشتر »
عرض خاص یا خاصه یکی از انواع مفاهیم کلی یکی از اقسام کلیات خمس است. این مفهوم، مفهومی عرضی و یکی از دو قسم کلیات عرضی است. (قسم دیگر کلیات عرضی، عرض عام است.) عرض خاص یا خاصه عبارت است از: آن مفهوم کلی عرضی که فقط و فقط، اختصاص به افراد یک کلی داشته… بیشتر »
اعراض ←← کم اولین مقوله از اعراض “کم” است که معنای لغوی آن ” اندازه ” و “مقدار” میباشد. [۶] بنابراین هر مقوله عرضی که دارای مقدار بوده یا قابل اندازه گیری باشد از جنس مقوله “کم” به حساب میآید، مانند… بیشتر »
جوهر همانطورکه گفته شد “جوهر” اولین مقوله از مقولات دهگانه است که مقولههای تمام اشیاء و حیوانات به آن منتهی میگردد؛ بنابراین اگر سلسله مقولههای هر یک از اجسام و جانداران را تا انتها پیش برویم در آخر به مقوله “جوهر” میرسیم؛… بیشتر »
تقسیم بندی مقولات عشر ارسطو مقولات را در نگاه اول به دو دسته تقسیم بندی کرد؛ اول مقولههایی که برای وجود داشتن متکی به چیز دیگری نیستند مانند تمام اجسام و حیوانات مثل چوب ، سنگ ، پرنده و… اینها همه مقولههایی هستند که به خودی خود قابل تصورند و… بیشتر »
مقولههای دهگانه ارسطو برای اولین بار در رساله “قاطیغوریاس” ادعا کرد “ماهیات اولیه” یا “مقولات اولیه"، ده مقوله بیشتر نیستند و تمام مقولات دیگر از همین ده مقوله سرچشمه میگیرند. در زمان ترجمه رساله قاطیغوریاس به عربی، نام… بیشتر »
اجناس عالیه حال اگر همان شخص تا به حال پرنده نیز ندیده باشد و از چیستی پرنده بپرسد در جوابش میگویند پرنده یک جانور است که ویژگیهای خاصی مانند توانایی پریدن دارد؛ بنابراین پرنده نیز به نوبه خود “نوعی” از یک مقوله بالاتر به نام… بیشتر »