قرطاس

 معنای مظنونات مظنونات یکی از انواع مواد قیاس به شمار می رود و منظور از آن، قضایایی است که ذهن آن ها را به سبب گمان و حدس و ظن می پذیرد. بنابراین انسان به قضایای ظنی اعتقاد قطعی و جازم ندارد، بلکه همواره امکان و احتمال مخالف آن هم به ذهن می آید؛ اما با… بیشتر »

مشبهات یکی از اقسام مواد قیاس است. منظور از مشبهات، قضایایی است که از جهتی درست و از جهتی نادرست است و هنگامی که این قضایا را بر وجه باطل آن؛ یعنی با قصد جنبه نادست آن استعمال کنند، آن را مشبهات می خوانند. به سخن دیگر، قضایای مشبهه، قضایایی هستند که در… بیشتر »

معنای مشهورات مشهورات یکی از اقسام مواد قیاس و منظور از آن، قضایائی است که زبانزد همه است و میان مردم شهرت دارد. آنچه موجب اعتقاد به این قضایا می شود، یا شهادت همگان است یا شهادت اکثر مردم یا شهادت همه دانشمندان و بزرگان به آنچه موافق رای و عقیده عموم… بیشتر »

معنای وهمیات وهمیات یکی از انواع مواد قیاس است . منظور از وهمیات، قضایای وهمی، یعنی قضایای کاذب و دروغی است که قوه وهم برخلاف عقل، آن ها را می پذیرد و با قوت به آن ها حکم می کند؛ به گونه ای که خلاف آن ها را حتی اگر برهان بر آن اقامه شود، نمی پذیرد. در… بیشتر »

مقبولات یکی از اقسام مواد قیاس می باشد. منظور از مقبولات، قضایایی است که به سبب اطمینان به گوینده آن ها، مورد قبول واقع شده است. یعنی چون از پیشوایان دین و حکما و بزرگانی که مورد وثوق اند، نقل شده است، پذیرفته شده است؛ بدون این که با برهان به اثبات… بیشتر »

حدسیات یکی از اقسام مواد قیاس است. منظور از حدسیات، قضایایی است که منشاء آن ها، حدس و گمان است؛ یعنی از راه حدس برای انسان محقق می شوند. مثلا فرض کنید که دانشمندی در گذشته با مشاهده قرائن و نشانه هایی حدس زده بود که ماه و زهره و دیگر سیارات منظومه شمسی… بیشتر »

فطریات یکی از اقسام مواد قیاس به شمار می رود. منظور از فطریات، قضایایی است که حد وسط آن ها همراه خودشان و به عبارت دیگر، قیاسی که باید منتج به نتیجه گیری آن قضایا شود، در دل خود آن هاست؛ و هر گاه انسان با این قضایا روبرو می شود، فطرت (استعداد طبیعی)… بیشتر »

فطریات یکی از اقسام مواد قیاس به شمار می رود. منظور از فطریات، قضایایی است که حد وسط آن ها همراه خودشان و به عبارت دیگر، قیاسی که باید منتج به نتیجه گیری آن قضایا شود، در دل خود آن هاست؛ و هر گاه انسان با این قضایا روبرو می شود، فطرت (استعداد طبیعی)… بیشتر »

متواترات یکی از اقسام مواد قیاس به شمار می رود. منظور از متواترات، قضایایی که به سبب شهادت و روایت افراد بسیار که احتمال هیچ گونه تبانی و همکاری پنهانی بین آن ها نمی رود، در انسان یقین ایجاد می کنند. به عبارت دیگر، متواترات، قضایایی است که بر اثر خبر… بیشتر »

معنای اولیات و منشا یقین ما به آن ها اولیات یا بدیهات اولیه یا ضروریات، یکی از اقسام مواد قیاس است و منظور از آن، قضایایی است که خود بخود روشن و آشکار و ذاتا مورد تصدیق عقل هستند؛ یعنی عقل برای پذیرفتن آن ها احتیاج به چیز دیگر یا به عبارت دیگر، نیازی به… بیشتر »